Landhuizen & Kastelen (Noord-Brabant - deel 1)

Noord-Brabant is op één na de grootste provincie van Nederland dus hebben we twee routes in deze provincie. Route 09-1 is het westelijke deel en begint in Breda, in het Mastbos bij Restaurant de Boschwachter (vanaf 09:00 uur geopend). Na nog geen 2 km van de route het eerste landgoed met kasteel. 

Landgoed Bouvigne
Bouvignelaan 5
4836AA Breda

Het landgoed Bouvigne dateert uit de 15e eeuw en bestaat uit een sprookjesachtig kasteel omgeven door drie bijzondere tuinen en een boomgaard. Het kasteel is vaak van eigenaar verwisseld en behoorde vaak toe aan rentmeesters van de Prinsen van Oranje. Vanaf 1614 hebben acht prinsen het kasteel in het bezit gehad. Sinds 1930 is het kasteel in handen van de overheid. Op het landgoed bevinden zich eveneens een kapel, koetshuis en het Hof van Bouvigne. Het hof van Bouvigne doet vandaag de dag dienst als hoofdkantoor van Waterschap Brabantse Delta (sinds 1972 eigenaar van het landgoed). De prachtige tuinen op het landgoed kunt u bezoeken. 

Pas na 73 km van de route is er weer een kasteel, dus kunnen we volop genieten van de route langs het Mastbos, Strijbeeks heide en door de Chaamse bossen. Via Goirle komen we in Boxtel. 

Kasteel Stapelen
Stapelen 1,
5281 EH Boxtel

Voor het eerst werd Kasteel Stapelen genoemd rond 1300. De naam komt waarschijnlijk van het woord ‘Stapel’ dat betekende ‘hooggelegen plaats’. Willem van Boxtel kreeg het als beloning voor zijn dappere optreden in de slag bij Woeringen. Bijzonder is dat Willem van Oranje en Lodewijk XIV (de Zonnekoning) hier op hun doorreis hebben geslapen. Het is in de loop der eeuwen overgegaan van vader op zoon en in handen geweest van de adellijke families van Boxtel, van Ranst en van Horne. In 1819 kwam het kasteel in particuliere handen. De familie Mahie heeft rond 1850 het inmiddels vervallen kasteel grondig gerestaureerd en onder andere de kantelen op het kasteel laten plaatsen. In 1915 werd het kasteel door Mevrouw Mahie verkocht aan de Paters Assumptionisten. Zij hebben in 2018 het kasteel verkocht en zowel in het park als in het kasteel worden nu regelmatig culturele en maatschappelijke activiteiten  georganiseerd.

Na Boxtel gaan we via Sint-Michielsgestel richting Vught waar we aan de Dommel twee kastelen vinden. De eerste in Halder, een buurtschap enkele kilometers voor Vught. Hier moeten we even via een brugje de Dommel over om Kasteel Nieuw-Herlaer te zien! 

Kasteel Nieuw-Herlaer
Haanwijk,
5271 VK Sint-Michielsgestel

In 1791 werd het oude kasteel afgebroken op last van Van Bonstetten en werd het huidige gebouwd aan de andere kant van de toren. Men sprak van een zeer oud en bouwvallig gebouw, en Stephanus Hanewinkel meldde: De heer Bonstetten heeft het doen afbreken en in plaats van hetzelve een modern buytenhuys doen setten, zijnde niet van 't oud kasteel, dat een sterkte is geweest, overig gebleven als den toren. Verdere uitbreidingen vonden plaats vanaf 1799, toen het kasteel een seminarie werd. Ook de bestemmingen daarna vereisten vele verbouwingen. Na het vertrek van de katholieke instellingen in 1970 trad opnieuw verval in, maar na 1978 werd het kasteel gerestaureerd en de meeste bijgebouwen, op het Zustersklooster na, werden gesloopt. Het kasteel is thans in privébezit en in gebruik als kantoor. 

Kasteel Maurick
Maurick 3,
5261 NA Vught

Het kasteel is gelegen op een eilandje bij de Dommel. Het oudste gedeelte van het huidige kasteel stamt uit 1400 en betreft de ingangspartij tussen twee slanke torens. De van een spitsboog voorziene poort kan men bereiken via een ophaalbrug. Het middendeel van het gebouw heeft twee uitgekraagde hangtorens. Daarachter bevindt zich de hoofdtoren die bekroond is met een door leien gedekte spits. De rechtervleugel is slechts gedeeltelijk 17e-eeuws, de rest is eind 19e eeuw toegevoegd. Het kasteel is nu in gebruik als restaurant. 

Na Kasteel Maurick gaan we de snelweg A2 op om via A65 en N65 langs Vught te komen en onze weg te vervolgen via Udenhout naar Loon op Zand. 

Het Witte Kasteel
Kasteellaan 17,
5175 BC Loon op Zand

Het Witte Kasteel, is een omgracht landhuis. Het is in 1777 gebouwd op de resten van een ouder kasteel dat toebehoorde aan de Heren van Loon op Zand. Het café op de binnenplaats is elke zondag geopend vanaf 11.00 uur. Verder is het kasteel een trouw & feest locatie. 

Na Loon op Zand gaan we richting De Moer, vanaf daar gaan we weer noordelijker richting de Bergsche Maas om naar Dussen over te varen. In Dussen ligt het laatste kasteel van deze route. Na het kasteel rijden we nog even door naar Het Wapen van Hank. 

Kasteel Dussen
Binnen 1-4,
4271 BV Dussen

Het huidige kasteel is een door een brede slotgracht omringd bakstenen gebouw uit 1474, met oudere delen. Het bestaat uit drie woonvleugels om een binnenplaats, aan de noordzijde afgesloten door een toegangspoort tussen twee zware halfronde torens. De gewelfde kelder dateert van 1387 of ouder. De overwelfde renaissancegalerij dateert van 1609. Toen werden ook de zuid- en oostvleugel met één verdieping verhoogd. De westvleugel dateert van  1628. Ook beide torens werden toen verhoogd en een middentoren toegevoegd. Deze is verwoest in
1944 en niet meer herbouwd. Tot het interieur behoren enkele 17e e 18e-eeuwse schouwen, waarvan sommige altijd tot het kasteel behoorden en andere van elders afkomstig zijn. Op het wapenbord boven de toegangspoort staan de heraldische tekens van de families Van der Dussen, Suringar, Van Brecht, D' Ursel, Van Gendt, De Croix, Van Axele, Groesbeek en Van der Schueren. In 1997 hield Dussen op te bestaan als zelfstandige gemeente en werd zij deel van de gemeente Werkendam, die het kasteel in 2003 in erfpacht uitgaf aan de NV Monumenten Fonds Brabant
(MFB). In 2013 heeft de gemeente Werkendam de eigendom overgedragen aan Landgoed Brabant B.V., een 100% dochter van MFB. De Stichting Vrienden Kasteel Dussen speelt een belangrijke rol bij de organisatie van culturele en maatschappelijke activiteiten. Er kan worden getrouwd. Op zondag (tussen 1 april t/m 30 september) zijn er mogelijkheden tot een rondleiding.